Skip to main content

قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست (اسفند ۱۳۵۳)

سند

قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست (اسفند ۱۳۵۳)

 

ماده ۱- هر زن و شوهر مقیم ایران می توانند با توافق یکدیگر طفلی را با تصویب دادگاه و طبق مقررات این قانون سرپرستی نمایند.

ماده ۲- این سرپرستی به منظور تأمین منافع مادی و معنوی طفل برقرار می گردد ولی در هرحال از موجبات ارث نخواهد بود.

ماده ۳- تقاضا نامه سرپرستی باید مشترکاً از طرف زن و شوهر تنظیم و تسلیم دادگاه شود و دادگاه در صورت احراز شرایط ذیل قرار سرپرستی طفل را برای دوره آزمایشی صادر می کند: الف- پنج سال تمام از تاریخ ازدواج آنها گذشته و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند. ب – سن یکی از زوجین حداقل ۳۰ سال تمام باشد. ج – هیچ یک از زوجین دارای محکومیت جزائی مؤثر به علت ارتکاب جرائم عمدی نباشند. د – هیچ یک از زوحین محجور نباشند. ه – زوجین دارای صلاحیت اخلاقی باشند. و – زوجین یا یکی از آنها دارای امکان مالی باشند. ز – هیچ یک از زوحین مبتلا به بیماری های واگیر صعب العلاج نباشند. ح – هیچ یک از زوحین معتاد به الکل یا مواد مخدر و سایر اعتیادات مضر نباشند.
تبصره ۱- باردار شدن زوجه با تولد کودک درخانواده سرپرست در دوران آزمایشی یا پس از صدور حکم موجب فسخ سرپرستی نخواهد بود.
تبصره ۲- هرگاه زوجین بدلایل پزشکی نتوانند صاحب فرزند شوند دادگاه می تواند آنان را از شرایط بند الف و ب این ماده معاف نماید.

ماده ۴- قبل از صدور حکم سرپرستی دادگاه با کسب نظر مؤسسه یا شخصی که کودک تحت سرپرستی موقت اوست طفل را با صدور قرار دوره آزمایشی به مدت شش ماه به زوجین سرپرست خواهد سپرد. عدم موافقت افراد یا مؤسسات مذکور درصورتی که به تشخیص دادگاه به مصلحت کودک نباشد قابل ترتیب اثر نخواهد بود. درمدت دوره آزمایشی دادگاه مجاز است بنا به تقاضای دادستان یا انجمن ملی حمایت کودکان یا مؤسسه ای که طفل قبلاً در آن جا تحت سرپرستی بوده است و یا رأساً دراثر تحقیق به وسائل مقتضی دیگر قرار صادره را فسخ نماید. زوجین سرپرست در مدت آزمایشی حق دارند انصراف خود را اعلام کنند و دراین صورت دادگاه قرار صادر را فسخ خواهد نمود.
تبصره – قرار دادگاه درمورد برقراری دوره آزمایشی و فسخ آن فقط قابل رسیدگی پژوهشی است.

ماده ۵- دادگاه در صورتی حکم سرپرستی صادر خواهد نمود که درخواست کنندگان سرپرستی به کیفیت اطمینان بخشی درصورت فوت خود هزینه تربیت و نگاه داری و تحصیل طفل را تا رسیدن به سن بلوغ تأمین نمایند.
تبصره – هرگاه وجوه یا اموالی از طرف زوجین سرپرست به طفل تحت سرپرستی صلح شده باشد درصورت فوت طفل وجوه و اموال مذکور ازطرف دولت به زوجین سرپرست تملیک خواهد شد.

ماده ۶- طفلی که برای سرپرستی سپرده می شود باید دارای شرایط زیر باشد: الف – سن طفل از ۱۲ سال تمام کمتر باشد. ب – هیچ یک از پدر یا جد پدری یا مادر طفل شناخته نشده یا در حیات نباشند و یا کودکانی باشند که بمؤسسه عام المنفعه سپرده شده و سهم تمام پدر یا مادر یا جد پدری او مراجعه نکرده باشند. تبصره – کسانی که کودکان واجد شرایط را قبل از تصویب این قانون تحت سرپرستی گرفته اند درصورتی که از جهات اخلاقی و مادی واجد شرایط باشند به تشخیص دادگاه نسبت به سایر متقاضیان درمورد این کودکان حق تقدم دارند و دراین حالت شرط سن نیز برای طفل و سرپرست او رعایت نخواهد شد.

ماده ۷- دادگاه صلاحیتدار برای رسیدگی به کلیه امور مربوط به این قانون دادگاه حمایت خانواده محل اقامت درخواست کننده است.

ماده ۸- دادگاه از نظر رسیدگی به امر سرپرستی موضوع این قانون تابع مقررات حمایت خانواده است.

ماده ۹- احکام صادر درکلیه امور مربوط به سرپرستی قابل رسیدگی پژوهشی و فرجامی است.

ماده ۱۰- متقاضیان می توانند با تصویب دادگاه و رعایت مقررات این قانون کودکان متعددی را سرپرستی نمایند.

ماده ۱۱- وظایف و تکالیف سرپرست و طفل تحت سرپرستی او از لحاظ نگاه داری و تربیت و نفقه و احترام نظیر حقوق و تکالیف اولاد و پدر و مادر است. تبصره – اداره اموال و نمایندگی قانونی طفل صغیر به عهده سرپرست خواهد بود مگر آنکه دادگاه ترتیب دیگری اتخاذ نماید.

ماده ۱۲- درمواردی که اختلاف زناشوئی زوجین سرپرست منجر به صدور گواهی عدم امکان سازش می شود دادگاه درمورد طفل تحت سرپرستی به ترتیب مقرر در قانون حمایت خانواده اقدام خواهد کرد.

ماده ۱۳- مقررات قانون احوال شخصیه ایرانیان غیر شعیه درمورد فرزند خواندگی به اعتبار خود باقی است.

ماده ۱۴- مفاد حکم قطعی سرپرستی به اداره ثبت احوال ابلاغ و دراسناد سجلی زوجین سرپرست و طفل درج و شناسنامه جدیدی برای طفل فقط با مشخصات زوجین سرپرست و نام خانوادگی زوج صادر خواهدشد.

ماده ۱۵- خروج طفل صغیری که برای سرپرستی به‌کسی سپرده شده در دوره آزمایشی ازکشور منوط به موافقت دادستان محل خواهد بود.

ماده ۱۶- سرپرستی که به موجب این قانون برقرار می شود فقط درموارد ذیل قابل فسخ است. ۱- تقاضای دادستان درصورتی که سوء رفتار یاعدم اهلیت و شایستگی هریک از زوجین سرپرست برای نگاه داری و تربیت طفل تحت سرپرستی محرز باشد. ۲- تقاضای سرپرست درصورتی که سوء رفتار طفل برای هریک از آنان غیر قابل تحمل باشد همچنین درموردی که سرپرست قدرت و استطاعت برای تربیت و نگاهداری طفل را از دست داده باشد. ۳- توافق طفل بعد از رسیدن به سن کبر یا زوجین سرپرست یا موافقت زوجین سرپرست با پدر و مادر واقعی طفل صغیر.

ماده ۱۷- قبل از صدور حکم فسخ سرپرستی دادگاه در هر مورد سعی خواهد نمود که اقدامات لازم را در جهت بقاء سرپرستی به عمل آورد. درصورت صدور حکم فسخ سرپرستی و قطعیت آن مراتب به وسیله دادگاه صادر کننده حکم برای تصحیح شناسنامه و اسناد مربوط به اداره ثبت احوال اعلام می شود.